Door beter na te denken over het volume en de vorm van verpakkingen, is nog een flinke milieuwinst te halen. Met kleinere en handige volumes is immers minder transport van goederen nodig. Het focussen op volumes zet meer zoden aan de dijk dan de gebruikelijke preoccupatie met de recycling van verpakkingsmateriaal. Dat stelt Renee Wever die op maandag 5 oktober op dit onderwerp promoveert aan de TU Delft.
Volume
In de verpakkingsbranche gaan, alleen al in Nederland, jaarlijks miljarden euro’s om. Door verpakkingen slimmer te ontwerpen, zijn nog een hoop kosten te besparen, stelt onderzoeker Renee Wever van de Delftse faculteit Industrieel Ontwerpen. Ook is er volgens hem nog een aanzienlijke milieuwinst te behalen, maar wel via een ander aspect dan waar meestal op wordt gefocust.
Wever: 'Bij het denken over verpakkingen en milieu, kijkt men bijna uitsluitend naar de hoeveelheid gebruikt materiaal en de hoeveelheid afvalmateriaal. Die probeert men te reduceren. Maar uit mijn onderzoek blijkt dat er vooral veel valt te winnen via het transport, namelijk door een verpakking te kiezen met een kleiner volume en/of een handiger te stapelen vorm. Hierdoor kunnen er meer producten in een container of vrachtwagen, waardoor de transportkosten en de bijbehorende milieubelasting behoorlijk kunnen dalen.'
Aandacht in de schappen
Het is zaak om bij het verpakkingsontwerp een goede integrale afweging te maken. Marketingoverwegingen leiden soms tot grote en opzichtige dozen. Men denkt daarmee dan enorm op te vallen in de schappen tussen de concurrenten, wat de verkoop ten goede moet komen. Als je dan vervolgens voorrekent dat er misschien wel tot 1 euro per product is te besparen op transportkosten door een wat kleiner en/of handiger volume voor de verpakking te kiezen, dan trekt dat wel meteen de aandacht. Eén euro besparing op de kostprijs is bij sommige producten al heel erg interessant.'
Elektronica
Wever richtte zich vooral op consumentenelektronica, zoals tv's, en deed daarvoor onder meer onderzoek bij Philips. Uit aanvullend onderzoek bleek echter dat zijn conclusies over verpakkingen in grote lijnen zijn door te trekken naar andere consumentengoederen, zoals speelgoed en meubels.
'In het algemeen kun je zeggen dat er bij bedrijven te weinig, of te laat, aandacht is voor de verpakkingen. Dat is opvallend, gezien de enorme bedragen die er mee gemoeid zijn. Er is mijns inziens dan ook een grote behoefte aan gespecialiseerde verpakkingsontwerpers. Deze moeten zowel verstand hebben van vormgeven en styling, als van de onderliggende technische verpakkings- en distributieaspecten. Dat soort mensen zijn nu nog zeer dun gezaaid.'