Pas na grondige lezing van het ‘National Action Plan on Climate Change’ (download via deze link) dat India aan de vooravond van de net afgesloten G8-top openbaarde, valt op dat India in haar eigen landelijke klimaatstatistieken over de twintigste eeuw geen noemenswaardige klimaatverandering waarneemt. Het land gelooft niet dat de wetenschap voldoende heeft aangetoond dat menselijke uitstoot van CO2 een merkbare invloed heeft op het klimaat.

Ergens halverwege het 52 pagina’s tellende rapport (op pagina 17) staat ineens het onopvallende kopje ‘Observed Changes in Climate and Weather Events in India’. Helemaal bovenaan hakt het er meteen goed in: “No firm link between the documented (climate) changes described below and warming due to anthropogenic climate change has yet been established.” Vrij vertaald in het Nederlands levert die enigszins cryptische formulering dit op: “Er is géén solide basis voor de aanname dat de (klimaat)veranderingen die hieronder worden beschreven, door menselijke invloed worden veroorzaakt.”

Delen van India afgekoeld
Tijd om te kijken naar de klimaattrends die in India zijn waargenomen over de hele twintigste eeuw. Gemiddeld over het hele Indiase landoppervlak is een kleine temperatuurstijging van 0,4ºC gemeten, maar regionaal stelt het rapport: “A warming trend has been observed along the west coast, in central India, the interior peninsula, and north-eastern India. However, cooling trends have been observed in north-west India and parts of south India.” 

Geen paniek
Vervolgens kijkt het rapport naar neerslagtrends: “…the observed monsoon rainfall at the all-India level does not show any significant trend…” om te vervolgen met de nuchtere constatering dat “instrument records over the past 130 years do not indicate any marked long-term trend in the frequency of large scale droughts and floods.” Ook ten aanzien van de zeespiegelstijging ziet India geen redden tot paniek: “Using the records of coastal tide gauges in the north Indian Ocean for more than 40 years, Unikrishnan and Shankar have estimated, that sea level rise was between 1.06-1.75 mm per year.” Deze weinig angstaanjagende zeespiegelstijging komt overeen met de door het IPPC veelvuldig naar beneden bijgestelde trend voor de toekomstige stijging van de zeespiegel.

Gletsjers smelten niet
De derde waarneming in het rapport die meniggeen zal verrassen, betreft de gletsjers in de Himalaya: “The available monitoring data on Himalayan glaciers indicates that while recession of some glaciers has occurred in some Himalayan regions in recent years, the trend is not consistent across the entire mountain chain. It is accordingly, too early to establish long-term trends, or their causation, in respect of which there are several hypothesis.” 

Deze bewering sluit aan bij de waarnemingen van vooraanstaande Indiaase glaciologen die betreuren dat de overheid niet meer fondsen ter beschikking stelt om de 9575 Indiase gletsjers te onderzoeken. De vijftig gletsjers die op dit moment in kaart zijn gebracht, vertonen geen trend zoals te lezen is in dit artikel. “De verhalen over door global warming veroorzaakte afsmelting van gletsjers in de Himalaya zijn gebaseerd op verkeerde uitgangspunten”, aldus de toonaangevende glacioloog VK Raina, tevens begenadigd bergbeklimmer en toerskiër.

Het verhaal in de media
Het Nationale Klimaatactie Plan van India heeft in de publiciteit rondom de recente G8 in Japan links en rechts de media gehaald. Geen van de grote, bekende nieuwsmedia heeft het nieuws uit het rapport gefilterd dat India fundamenteel twijfelt aan de realiteit van (negatieve gevolgen van) antropogene global warming (AGW). Het NRC kopt kortaf: ‘China en India: geen afspraak klimaat’ en meldt dat voor China en India industrialisering en armoedebestrijding voorop staan.

De Britse media doen het voorkomen alsof India wel ‘positieve’ stappen zet. De BBC meldt op haar website: ‘India’s climate plan right step’ en voert daarbij de Indiër RK Pachauri op, die als hoofd van het IPCC vorig jaar samen met Al Gore de Nobelprijs voor de Vrede won. Pachauri droomt in zijn commentaar enerzijds van lantarenpalen op zonne-energie en van windmolens, maar voegt daar niettemin aan toe dat India het zich als opkomende economie niet kan permitteren zichzelf een plafond voor de uitstoot van CO2 op te leggen. De Guardian geeft een echte ecologische draai aan zijn bericht met: ‘India tackles climate change with renewable energy’. 

Duurzame energie
Geen wonder dat iedereen zijn eigen verhaal brouwt van het Indiase klimaatrapport, want je kunt met het document alle kanten op. Het document begint op pagina vijf met het statement: “India is faced with the challenge of sustaining its rapid economic growth while dealing with the global threat of climate change. This threat emanates from accumulated greenhouse gas emissions in the atmosphere, anthropogenically generated through long term and intensive industrial growth and high consumption lifestyles in developed countries”. Op pagina 43 vinden we: “RET (Renewable Energy Technologies) have the potential to replace all current and foreseeable use of fossil fuels, for power generation, transportation, and industrial use, for all time to come.” Hosannah dus voor de milieubeweging, die de in haar ogen povere resultaten van de G8-top unaniem betreurt.

Armoede ergste vervuiler
Op de keper beschouwd kent het rapport een hele andere teneur. Op pagina zes lezen we: “Maintaining a high growth rate is essential for increasing living standards of the vast majority of people…”. Op pagina zestien: “It is obvious that India needs to substantially increase its per capita energy consumption to provide a minimally acceptable level of wellbeing to its people”, waarbij wordt gerefereerd aan de gevleugelde uitspraak van Indira Ghandi: “Poverty is the worst polluter”. 

Beperkte hulpbron
Het is aan de economische hervormingen te danken dat de economie van India sinds 2004 jaarlijks met een stabiele acht procent groeit. Desalniettemin leeft nog 27,5 procent van de Indiërs onder de armoedegrens en heeft 44 procent geen aansluiting op elektriciteit. Het land heeft volgens het klimaatrapport de visie “to create a prosperous, but not wasteful society, an economy that is self-sustaining in terms of its ability to unleash the creative energies of our people and is mindful of our responsibilities to both present and future generations.”

In die welgekozen formulering komt een interessante kijk op ’sustainability’ om de hoek kijken die aansluit bij de visie die de gerenommeerde econoom en Tsjechische president Václav Klaus in zijn boek Blauwe Planeet in Groene Kluisters presenteert: “De enige beperkte hulpbron is de menselijke vindingrijkheid”. 

Aap uit de mouw: kernenergie
Natuurlijk willen de Indiërs in het huidige politieke klimaat ondanks hun beperkte geloof in de realiteit van antropogene global warming best iets doen aan het verminderen van relatieve aandeel van CO2-emiterende technologie binnen de sterk groeiende energiebehoefte: “Achieving national growth objectives through a qualitative change in direction that enhances ecological sustainability, leading to further mitigation of greenhouse gas emissions.” 

Alle mooie woorden over duurzame energie ten spijt mikken de Indiërs hierbij toch vooral op kernenergie. Ze bestrijden dat er al grootschalig toepasbare technologie voor CO2-opslag bestaat en hebben twijfels bij zowel de kosten als de betrouwbaarheid ervan. In paragraaf 4.1.4 getiteld ‘Closed Cycle Three Stage Nuclear Power Programme’ lezen we: “de Indiase voorraad aan uranium is beperkt, maar het land heeft een van de grootste voorraden aan thorium ter wereld. Daarom mikt India van meet af aan op een programma om dit materiaal maximaal te benutten.” Vervolgens wordt uitgelegd dat het sluiten van nucleaire brandstofcyclus met de snelle kweekreactoren vele tientallen keren meer energie uit hetzelfde radioactieve materiaal kan worden gewonnen, terwijl de hoeveelheid nucleair afval wordt verminderd. Figuur 4.1 uit het rapport toont de geplande uitbouw van de nucleaire capaciteit. 

Mahatma Ghandi
Een artikel over India moet natuurlijk worden afgesloten met de quote van Mahatma Ghandi die ook in het klimaatrapport is opgenomen: “The earth has enough resources to meet people’s needs, but it will never have enough to satisfy people’s greed.” De grote vraag aan de milieubeweging hierbij is of zij ons huidige kapitalistische, op stevige economische groei gebaseerde model ziet in het licht van gezonde menselijke ‘behoefte’ of ongezonde ‘hebzucht’. Hebzucht moet worden beteugeld, maar de behoeftebevrediging van miljarden aardbewoners moet en kan ruim baan krijgen.