Wilde chimpanseemannetjes die over een langere periode vrijwillig vlees hebben gedeeld met hun vrouwelijke groepsgenoten, hebben later vaker seks met deze vrouwtjes. Dat blijkt uit Duits onderzoek, in april gepubliceerd in het online wetenschappelijke tijdschrift PLoS One.
De bevindingen sluiten aan bij de meat for sex-hypothese die verklaart waarom mannen vlees delen met vrouwtjes. Vlees vormt voor de dieren een belangrijke eiwitbron, en omdat vrouwtjes nauwelijks jagen zijn ze hiervoor aangewezen op de gunsten van de mannetjes. Het is voor het eerst dat blijkt dat mannetjes op lange termijn seksueel voordeel hebben van het delen van vlees met vrouwtjes.
Open seksleven
Als ware paparazzi observeerden de Duitsers 22 maanden lang een groep wilde chimpansees in Ivoorkust. Hun interesse ging uit naar de vijf volwassen mannetjes en naar de acht volwassen vrouwtjes die tijdens de periode vruchtbaar werden - chimpansees hebben alleen seks wanneer de vrouwtjes vruchtbaar zijn. Ze hebben een open seksleven, maar zijn wel enigszins selectief in het kiezen van hun sekspartners.
Gedurende de twee jaar dat het onderzoek liep, hadden de vrouwtjes tussen de drie en vier sekspartners. Het aantal copulaties per paartje varieerde van twee tot elf. Van de stelletjes die seks hadden, bleek bij 70 procent het mannetje vlees met het vrouwtje te hebben gedeeld. Als een mannetje helemaal geen vlees deelde met zijn partner, copuleerde het stel minder vaak. Hoe veel vlees het mannetje deelde, maakte niet uit.
Macht
Opvallend was dat er juist tijdens de vruchtbare periode van de vrouwtjes geen verband was tussen het delen van vlees en het aantal copulaties. Alsof de bedoelingen van de vrijgevige mannetjes er dan te dik bovenop lagen. In hun analyse sloten de onderzoekers machtsuitoefening (door mannetjes of vrouwtjes) uit. En het was ook niet zo dat sociaal aangelegde vrouwtjes veel vlees kregen én vaak seks hadden.
Volgens primatoloog Frans de Waal is er steeds meer bewijs voor wederkerigheid bij chimpansees. Bekend was al dat chimpanseemannen papayas stelen van boeren in ruil voor seks met vrouwtjes, en dat ze voedsel delen met apen die hen net gevlooid hebben. Dat er op de lange termijn een verband is tussen seks en voedsel delen, betekent volgens De Waal nog niet dat de apen prestaties en tegenprestaties precies bijhouden: de wederkerigheid kan ook lopen via goede relaties.