Kenia kan in theorie jaarlijks 1300 miljoen kubieke meter methaan produceren uit restproducten uit de landbouw. Een derde deel van de landbouwresiduen is direct beschikbaar voor vergisting. Dat is voldoende om de fossiele brandstoffen die Kenia nu importeert, te vervangen.
Dat concludeert milieutechnoloog Henri Spanjers samen met Belgische en Keniaanse onderzoekers in het komende nummer van Renewable Energy. Spanjers is verbonden aan de Lettinga Associates Foundation (LeAF), vernoemd naar emeritushoogleraar Gatze Lettinga van Wageningen Univerity, onderdeel van Wageningen UR, die de anaerobe (zuurstofloze) milieutechnologie heeft ontwikkeld.
De onderzoekers rekenden eerst het volume aan restproducten uit bij de teelt van mais, katoen en gerst. Residuen van deze gewassen zijn met behulp van vergisting goed om te zetten in methaan. Tests in het laboratorium van milieutechnologie in Wageningen wezen uit dat een ton maïsafval 363 kubieke meter methaan oplevert. Een ton katoenafval is goed voor 365 kuub methaan, restproducten van gerst leveren 271 kuub methaan op.
Dump
Vergisting van alle restproducten van deze gewassen is goed voor 1300 miljoen kuub methaan. Die is om te zetten in 3900 Gigawattuur aan elektriciteit, waarmee driekwart van de huidige energieproductie in Kenia is gedekt. De residuen uit de landbouw worden nu doorgaans ondergeploegd, verwerkt tot compost of gedumpt op stortplaatsen, vertelt Spanjers. ‘Dat laatste is zorgelijk, want op zo’n stortplaats gaat het afval gisten, zodat het broeikasgas methaan vrijkomt in het milieu.’
Kenia doet nog weinig aan methaanproductie. Om de potenties van methaan uit plantaardige afvalstromen waar te maken, zijn organisatorische en politieke veranderingen nodig in Kenia, zegt Spanjers. ‘Individuele boeren kunnen weinig met het afval. Je moet bijvoorbeeld coöperaties opzetten om het afval te verzamelen en te verwerken.’ Hij denkt aan relatief kleine biogasinstallaties voor de lokale energievoorziening. ‘De technologie is niet ingewikkeld, we weten hoe het moet.’
Duurzaamheid
De eerste auteur van het artikel is Charles Nzila, die financiële ondersteuning krijgt vanuit LeAF en de Vlaamse Universitaire Ontwikkelingssamenwerking. In een volgende fase van zijn onderzoek doet Nzila een life cycle analysis om de duurzaamheid van deze aanpak te bepalen. Ook gaat hij na wat de kosten zijn van de biogasinstallaties en wat de Kenianen kunnen doet met het digestaat, het restproduct van de vergisting. Samen met Jo Dewulf van Universiteit Gent begeleidt Spanjers dit onderzoek.
Hij wil graag een biogasonderzoekcentrum in Kenia helpen oprichten, waar de kennis op het gebied van methaanproductie wordt geconcentreerd.