Afrikaanse katholieken in Nederlandse parochies zijn vaak lid van regionale en culturele verenigingen op basis van herkomst. In de Afrikaanse parochie is dit vrijwel niet het geval. Daar komt men juist vaak Afrikanen tegen die zich doordeweeks aanpassen en beroepsmatig en qua Nederlandse taalbeheersing goed geïntegreerd zijn. Afrikaanse katholieken die migrantenkerken bezoeken lijken zich beter te hebben aangepast aan de Nederlanse samenleving dan Afrikaanse katholieken in Nederlandse parochies.
Dat ontdekte religiewetenschapper dr. Naomi van der Meer die deze week aan de Radboud Universiteit Nijmegen promoveerde op het proefschrift Believers in the Universal Church. Processes of self-identification among Catholic immigrants of African Descent in the Dutch religious landscape.
Segregatie, integratie of assimilatie
In Nederland wonen meer dan 165.000 geregistreerde Afrikanen uit landen ten zuiden van de Sahara en mogelijk een even groot aantal dat buiten de statistieken blijft. Zij zijn verantwoordelijk voor de oprichting van een gestaag groeiend aantal kereken, met name in de grote steden. Meer dan de helft van de migrantenkerken worden bezocht door Afrikanen, met name Ghanezen en Nigerianen.
Dr. Naomi van der Meer onderzocht of religie bijdraagt aan segregatie, integratie of assimilatie van Afrikaanse katholieken in Nederland. Ze keek onder meer naar hoe Afrikaanse katholieken zichzelf verhouden tot de Nederlandse samenleving, Nederlandse christenen, andere migranten en Afrikanen met een andere geloofs overtuiging. Daarvoor onderzocht en vergeleek zij participatie van Afrikanen aan drie typen kerkgenootschappen: een Nederlandstalige, een internationale (Engelstalige) en een Afrikaanse parochie.
Integratie in kerk gaat niet samen met integratie in samenleving
Van der Meer stelt vast dat Afrikaanse katholieken bij aankomst in Nederland eerst op zoek gaan naar een Nederlandse parochie in de buurt. Maar hun integratie in de kerk gaat niet gepaard met integratie in de samenleving. Afrikaanse katholieken die naar een Nederlandse kerk gaan hebben daarnaast juist veel behoefte aan contact met Afrikanen buiten de kerk. En Afrikanen die door de week aangepast zijn aan de Nederlandse samenleving willen op zondag juist uit hun dak gaan in een Afrikaanse kerk.
De onderzochte Afrikaanse katholieken hebben een meervoudige identiteit waardoor zij met zeer verschillende groepen (‘ongelovige' Nederlanders en Nederlandse christenen, katholieken en protestanten van andere migrantenpopulaties, en Moslims) relaties aangaan telkens op basis van een stukje van hun ‘zelf'.