Nieuwe gegevens afkomstig uit het Europese Antimicrobiële Resistentie Surveillance Systeem (EARSS) laten zien dat resistentie tegen antibiotica blijft toenemen. Vooral Escherichia coli, een darmbacterie, ontwikkelt in alle EU-landen met een alarmerend hoge snelheid resistentie tegen een groot aantal antibiotica.
De bacterie Escherichia coli (E. coli) die zich normaal in onze darmen bevindt, kan ook blaasontste-king en bloedvergiftiging veroorzaken. In alle Europese landen die meedoen aan het surveillance-systeem wordt een duidelijke toename gezien van resistente E. coli-bacteriën. Ook de Nederlandse cijfers vertonen een vergelijkbaar beeld. Eerder dit jaar verscheen een Nederlands rapport (NethMap) waarin eenzelfde trend gesignaleerd werd: toename van resistente E. coli tegen alle klassen van antibiotica, zowel in de ziekenhuissetting (Intensive Care en Urologie afdelingen) als in de eerste lijn. Dit betekent onder andere dat blaasontstekingen die veroorzaakt worden door E. coli moeilijker te behandelen zijn. De bacterie is immers steeds minder gevoelig voor verschillende antibiotica. Om het publiek te informeren over de relatie tussen E. coli en blaasontsteking, introduceert de Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB) samen met het RIVM een speciale folder over dit onderwerp. Deze folder wordt verspreid via onder meer artsen, apothekers en de website van het RIVM. Hier staat meer informatie over verantwoord antibiotica gebruik.
Europese Antibiotica dag
Op 18 november vindt jaarlijks de Europese Antibioticadag plaats. Doel is om mensen bewust te maken van het belang van een juist gebruik van antibiotica. ‘Hoewel het gebruik in Nederland tot drie keer lager is dan in andere Europese landen, is het toch zaak dit zo laag mogelijk te houden’, aldus professor John Degener, voorzitter van de Stichting Werkgroep Antibioticabeleid. ‘Nederland doet dan ook in volle overtuiging mee met de Europese dag die in alle lidstaten gehouden wordt. Bewustwording over goed gebruik is belangrijk, omdat dan bacteriën zo lang mogelijk gevoelig blijven voor antibiotica. Als bacteriën namelijk ongevoelig worden, bestaat het risico dat infecties niet meer te behandelen zijn. De bacteriën zijn dan resistent tegen de gebruikte antibiotica.’
Grote verschillen
In veel Europese landen neemt de antibioticaresistentie toe. Het risico is reëel dat er in de toekomst geen effectief middel meer is voor ernstige infectieziekten zoals multiresistente tuberculose. Resistentieontwikkeling wordt dan ook gezien als een serieuze bedreiging van de volksgezondheid. Het gebruik van antibiotica in Europa varieert sterk. In Zuid-Europa ligt het over het algemeen erg hoog in vergelijking met Noord-Europa. Nederland kent het laagste antibioticagebruik van Europa, vooral dankzij de terughoudendheid van huisartsen bij het voorschrijven ervan. In Nederlandse ziekenhuizen vormen resistente bacteriën wel een toenemend probleem.
Foto: RIVM