Dat een of twee biertjes per dag passen in een gezonde leefstijl en dat er daardoor een lagere kans op suikerziekte is, zijn geen slogans van de alcoholindustrie, maar de boodschap die promovendus Michel Joosten in proefschrift naar buiten brengt. Joosten vond dat matige drinkers, voor mannen is dit maximaal twee glazen, voor vrouwen een glas per dag, ongeveer 40 procent minder kans hadden om suikerziekte te ontwikkelen dan mensen die niet drinken. Woensdag 12 januari promoveerde hij op zijn onderzoek bij TNO en de afdeling Humane Voeding van Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR.
Oorzaak-gevolg
Joosten onderzocht het verband tussen alcohol en het ontstaan van diabetes bij 35.000 Nederlanders die tien jaar lang waren gevolgd. ‘Zelfs bij personen met een gezonde levensstijl bleek matig drinken de kans op diabetes met zo’n 40 procent te verminderen’, stelt hij. ‘Dat staat haaks op de stelling van sommige onderzoekers dat het gezondheidsvoordeel van alcohol wegvalt als je gezond leeft.’
Zo kruiste hoogleraar voedingsleer van de VU, Martijn Katan, ruim een jaar geleden de degens met Wagenings voedingshoogleraar Frans Kok over de effecten van matig drinken. Als voorzitter van het Kennisinstituut Bier stelde Kok dat matig drinken gezond is. Maar niet volgens Katan: ‘Een glas per dag vergroot al de kans op borstkanker.’ Joosten heeft niet naar de relatie met kanker gekeken. De promovendus vond een relatie tussen alcohol en diabetes. Dat is echter geen hard bewijs voor een oorzaak-gevolgrelatie.
Joosten liet een aantal proefpersonen gedurende enkele weken afwisselend wel en geen alcohol drinken, waarbij hij de gevolgen onderzocht voor de indicatoren en risicofactoren voor de ziekte. ‘Alcoholinname zorgde voor een toename van het hormoon adiponectine in het bloed. Hoge adiponectineniveaus hangen samen met een lagere kans op diabetes’, vertelt de onderzoeker. ‘Ook allerlei ontstekingsfactoren in het bloed gingen omlaag, terwijl de genexpressie in witte bloedcellen verschoof naar een meer ontstekingsremmend profiel.’ Dit was een belangrijke ontdekking omdat diabetes mogelijk ontstaat door zwakke, maar chronische ontstekingen. De resultaten zijn echter géén vrijbrief om flink te gaan drinken”, benadrukt Joosten. Overmatig drankgebruik en piekgebruik worden ten stelligste ontraden, net als alcoholconsumptie door jongeren.