Een applicatie op je smartphone waarmee het menselijk brein driedimensionaal op het hoofd wordt geprojecteerd. Dat is onderdeel van het project ‘Brein in Beeld’, waarmee een team van Maastrichtse wetenschappers, promovendi en studenten de Academische Jaarprijs 2011 hoopt te winnen. Met innovatieve technologische toepassingen wil het team de groeiende wetenschappelijke kennis over het menselijk brein toegankelijk maken voor het algemene publiek.
Samen met elf andere kandidaten is het team geselecteerd voor de volgende ronde van deze ‘battle of the universities’. De teams strijden deze week om de Labyrint Publieksprijs: tot 23 mei kan er via een publiekspoll op de website van Labyrint gestemd worden. Op 30 mei beslist de jury welke drie teams op 26 oktober hun plan mogen presenteren in de finale en kans maken op de hoofdprijs van 100.000 euro.
Het menselijk brein fascineert van jong tot oud, van leek tot wetenschapper. Daarnaast beleeft hersenonderzoek een snelle vooruitgang. Team ‘Brein in Beeld’, onder leiding van Michelle Moerel, Tom de Graaf en Job van den Hurk, is van mening dat men hiervan ook buiten de wetenschap iets wil en moet kunnen leren. Om wetenschappelijke informatie toegankelijk te maken, heeft het team een zogenaamde augmented reality applicatie bedacht, waarmee gebruikers interactief kunnen leren hoe de hersenen werken. Augmented reality is een geavanceerde techniek waarin door computer gegenereerde afbeeldingen geprojecteerd worden op werkelijke beelden in real-time.
Met deze voorgestelde applicatie wordt de camera van een smartphone, tablet-pc of webcam gericht op een gebruiker, wiens hoofd op het scherm verschijnt. Daar overheen wordt een driedimensionale reconstructie van het menselijk brein geprojecteerd. De gebruiker kan bepaalde handelingen uitvoeren, zoals het optillen van een arm, het knipperen met de ogen of het spreken in de microfoon. In het brein op het scherm is dan te zien welke hersengebieden betrokken zijn bij dergelijke handelingen. Zo kan de gebruiker ontdekken wat de hersenonderzoekers in Maastricht zien in hun dagelijks onderzoek. Daarnaast kunnen minigames gespeeld worden, die uiteindelijk een nationaal scorebord moeten opleveren. De beste spelers worden dan uitgenodigd voor een finaletoernooi, waar ze het met enkel hun hersengolven tegen elkaar moeten opnemen in verschillende spelletjes. De spelers kunnen dan bijvoorbeeld met hun hersengolven virtuele rackets besturen en zo een potje tennis tegen elkaar spelen.
Op 30 mei 2011 maakt de jury - onder leiding van Paul Schnabel (directeur Sociaal Cultureel Planbureau) – de drie finalistenteams bekend, die hun communicatieplannen verder mogen uitwerken. Tijdens de finale op 26 oktober 2011 worden deze plannen aan de jury gepresenteerd. Het team dat er naar oordeel van de jury het beste in slaagt om wetenschappelijk onderzoek te vertalen naar een breed publiek, wordt beloond met de hoofdprijs en krijgt 100.00 euro om het communicatieplan uit te voeren. Hiernaast strijden de twaalf teams om de Labyrint Publieksprijs, georganiseerd door het gelijknamige televisieprogramma van VPRO/NTR. De winnaar krijgt een redactionele reportage in een van de Labyrint tv-uitzendingen. Bovendien krijgt de jury de uitslag van deze ‘voorverkiezing’ als vrijblijvend advies aangeboden. Van 16 tot en met 23 mei kan via een publiekspoll op de website van Labyrint gestemd worden.
De leden van het team ‘Brein in Beeld’ maken deel uit van de onderzoeksgroep van prof. dr. Rainer Goebel, een van ’s werelds meest vooraanstaande wetenschappers op het gebied van Neuroimaging. De onderzoeksgroep, onderdeel van de Faculty of Psychology and Neuroscience, is onlangs gestart met het megaproject Brains Unlimited. Centraal in het project staat de aanschaf van drie fMRI-scanners met ultrahoge magneetvelden van respectievelijk 3.0, 7.0 en 9.4 Tesla. Het unieke ultrahoge magneetveld van maar liefst 9.4 tesla maakt onderzoek mogelijk zoals dat tot nu toe nog slechts wordt uitgevoerd op twee plaatsen in de wereld. Goebel neemt overigens zelf ook deel in het team.