Omgaan met energie, nieuwe vormen van energie, opslag van energie-afval en de discussie over duurzaamheid maken herbezinning van wet- en regelgeving op dit terrein noodzakelijk. Het Groningen Centre of Energy Law (GCEL) onderzoekt de gevolgen van deze ontwikkelingen voor het juridische kader waarbinnen energiemarkten opereren.

Nederland exporteert sinds de jaren zestig van de vorige eeuw aardgas naar diverse Europese landen. Ook is ons land een belangrijke doorvoerhaven voor andere energieproducten, zoals aardolie. Door het afnemende aanbod en de stijgende vraag zal de import van energie geleidelijk toenemen. Daardoor wordt de energiesector meer grensoverschrijdend van aard. Ook duurzame energie wordt steeds belangrijker, bijvoorbeeld om klimaatverandering te bestrijden. Bovendien zorgt liberalisering van de energiemarkt voor een toename van concurrentie tussen energieproducenten.

Rechtswetenschappelijk onderzoek

Binnen de Faculteit Rechtsgeleerdheid coördineert het GCEL al het rechtswetenschappelijke onderzoek dat betrekking heeft op (onderdelen van) de energiesector. Dit onderzoek strekt zich uit tot de gehele energieketen, van `put tot pit'. Het omvat onder meer de wet- en regelgeving die samenhangt met de productie, het transport en de levering van energie, de bevordering van duurzame energiebronnen, het veiligstellen van de voorzieningszekerheid en de bescherming van zowel het klimaat als de consument.

Juridische gevolgen van liberalisering

Het huidige onderzoek concentreert zich vooral op de liberalisering van de Nederlandse en Europese energiemarkten en de daaruit voortvloeiende gevolgen voor wet- en regelgeving. Ook de economische en sociale effecten ervan worden bestudeerd. Daarnaast besteedt het GCEL aandacht aan het contractuele raamwerk waarbinnen energieleveranciers en afnemers opereren en aan de fiscale en financiële aspecten van de productie en levering van energie. In toenemende mate is de energiesector grensoverschrijdend van aard, zodat ook de internationaalrechtelijke en rechtsvergelijkende aspecten aan bod komen.

Regels voor CO2 opslag

Energiebedrijven moeten de uitstoot verminderen van broeikasgassen, zoals CO2. Naast het instrument van de emissiehandel wordt momenteel op nationaal en internationaal niveau onderzoek gedaan naar de mogelijkheid van CO2 afvang en opslag, ook wel carbon capture and storage (CCS) genoemd. Het GCEL is inmiddels begonnen met onderzoek naar de juridische aspecten van CCS.

Energie en de RUG

De Rijksuniversiteit Groningen heeft een speciale band met de energiesector. Niet alleen heeft de universiteit haar zetel bovenop het Groningen gasveld, maar tevens heeft zij nauwe banden met de partijen die bij de ontwikkeling van dit veld betrokken zijn. Inmiddels werken de universiteit en de betrokken partijen zoals de Gasunie samen in diverse gremia, bijvoorbeeld het Energy Delta Institute en de Energy Valley. Bovendien heeft de RuG het thema `energie' aangewezen als één van de speerpunten van onderwijs en onderzoek. Het Energy Delta Research Centre bundelt al het energieonderzoek dat binnen de gehele universiteit wordt verricht. Het GCEL coordineert vervolgens al het rechtswetenschappelijke onderzoek naar de energiesector.