El Niño zal door het versterkte broeikaseffect waarschijnlijk niet heviger worden dan nu. Dat stelt Sjoukje Philip, promovendus aan de Universiteit Utrecht, die de afgelopen vier jaar op het KNMI onderzoek deed naar El Niño-voorspellingen door klimaatmodellen. Zij promoveert op maandag 30 november.
El Niño beïnvloedt het weer in grote delen van de wereld. Een juiste voorspelling van dat fenomeen is dan ook van groot belang. Uit het onderzoek bleek dat sommige klimaatmodellen El Niño al vrij realistisch nabootsen. Deze modellen laten geen grote veranderingen zien. “Er verandert heel veel aan het klimaat, maar de effecten op El Niño werken elkaar allemaal tegen zodat de optelsom klein is”, aldus Sjoukje Philip.
Klimaatmodellen zijn het voornaamste hulpmiddel om het gemiddelde weer ver vooruit te voorspellen. El Niño hoort tot de grootste natuurlijke klimaatschommelingen op aarde. Het is de benaming voor een opwarming van het zeewater in de Stille Oceaan die eens in de drie tot zeven jaar voorkomt.
El Niño is de sleutel voor maand- en seizoensverwachtingen en biedt mogelijkheden om ook de gevolgen van weersomstandigheden, zoals aanhoudende droogte of overvloedige regen te voorspellen. Zo is de huidige El Niño al een half jaar geleden voorspeld.
Op de langere termijn is het belangrijk te weten hoe de opwarming van de aarde El Niño van karakter doet veranderen: wordt El Niño heftiger of rustiger? Uit het onderzoek blijkt dat de veranderingen in El Niño waarschijnlijk klein zijn ten opzichte van de natuurlijke grilligheid van het weer. Andere effecten van de klimaatverandering zijn veel belangrijker.
Sjoukje Philip onderzocht of de werking van El Niño zoals beschreven in de modellen overeenkomt met de werkelijkheid. Normaal koelt warmer zeewater relatief snel af. Bij El Niño echter kan een afwijking van een paar graden maanden achtereen blijven bestaan omdat de opwarming ook de wind beïnvloedt. Tijdens El Niño wordt daardoor warm water aangevoerd en wordt verhinderd dat koud water uit de diepe oceaan omhoog komt. Ook het feit dat boven het warme water van een El Niño meer stormen voorkomen, bleek een grote rol te spelen. Klimaatmodellen zijn inmiddels zo ver geperfectioneerd dat enkele modellen in staat zijn om deze factoren redelijk na te bootsen. Deze modellen voorspellen dat El Niño in deze eeuw niet wezenlijk van karakter zal veranderen.