Tactische vaardigheden spelen een belangrijke rol bij de ontwikkeling van sporttalenten. Kwaliteiten als ‘positie kiezen’ en ‘besluitvorming’ bij talenten blijken cruciaal voor een succesvolle carrière in het professionele voetbal. Dit blijkt uit onderzoek van bewegingswetenschapster Rianne Kannekens onder 389 getalenteerde jeugdvoetballers in de leeftijd 14-18 jaar en 37 voetballers uit nationale jeugdvoetbalelftallen in de leeftijd van 18-23 jaar.
Kannekens onderzocht het belang van tactische vaardigheden bij talentontwikkeling. Zij deed dit met behulp van vragenlijsten waarop vier onderdelen zijn bekeken: inzicht in acties met de bal, inzicht in anderen, positie kiezen en besluitvorming en omgaan met veranderingen.
Talent voorspellen
Uit haar onderzoek blijkt dat de tactische vaardigheden ‘positie kiezen en besluitvorming’ sterk gerelateerd zijn met het toekomstige sportniveau. Binnen het voetbal kan op basis van een hoge score op juist deze vaardigheden voor ruim 70% van de achttienjarige getalenteerde spelers correct voorspeld worden of ze professional worden. Voor de middenvelders is dit percentage maar liefst 80%.
Positie in het veld
Uit Kannekens analyse blijkt verder dat de talenten verschillend scoren op verschillende tactische vaardigheden, gerelateerd aan de taak die ze in het veld hebben. Zo scoren verdedigers het best op de vaardigheid ‘omgaan met veranderingen’, middenvelders het best op ‘positie kiezen en besluitvorming’, terwijl aanvallers de hoogste score halen bij ‘inzicht in acties met de bal’.
Tactische vaardighedentest
Het onderzoek van Kannekens is een eerste stap om meer inzicht te krijgen in de rol van tactische vaardigheden binnen talentontwikkeling. Kannekens pleit voor een test, waarmee tactische vaardigheden tijdens voetbalwedstrijden gemeten kunnen worden. Een dergelijke test kan nog meer inzicht geven in het proces van talentherkenning en talentontwikkeling. Deze test zou de mogelijkheid om de juiste actie op het juiste moment te doen moeten meten en moeten kunnen bepalen of een speler de actie succesvol uitvoert. Het onderzoek van Kannekens werd gefinancierd door sportkoepel NOC*NSF.